Cultuur Nota 2017

Leuk dat je meer wilt weten over onze digital story! Hier vind je het uitgebreide verhaal per pijler, vertellen wij je precies hoe cultuur verweven is in onze samenleving en blikken wij vooruit op de toekomst! Wij vertellen je hier precies hoe het kunst- en cultuurbeleid voor de komende 4 jaar wordt vormgegeven. Benieuwd naar wanneer er wát gebeurt? Dan kun je onze tijdlijn bekijken, daar houden we al onze activiteiten bij! Scroll naar beneden om de complete toelichting per pijler te lezen…

Cultuur & Economie

Cultuur gaat niet alleen over leren of ontspannen, maar ook over recreatie & toerisme, over evenementen en een innovatieve markt; een markt die ervoor zorgt dat er banen zijn in onze eigen regio.

Cultuur gaat niet alleen over leren of ontspannen, maar ook over recreatie & toerisme, over evenementen en een innovatieve markt; een markt die ervoor zorgt dat er banen zijn in onze eigen regio.

Kort gezegd draagt cultuur bij aan een bruisende en aantrekkelijke gemeente om te wonen. Gemeente Beesel is zo’n bruisende plek; onze gemeente staat bol van cultuur! De vele evenementen die jaarlijks worden georganiseerd zorgen telkens weer voor reuring, zowel onder onze inwoners als buiten de gemeentegrenzen. Want cultuur trekt ook bezoekers naar de gemeente! Een mooi voorbeeld zijn de ruim 15.000 bezoekers van het zeven-jaarlijkse Draaksteken. Maar denk ook vooral aan de kunstmarkt, diverse tentoonstellingen en de optredens van muziekverenigingen en theatergroepen.

Cultuur vindt eigenlijk overal plaats. Verspreid over de hele gemeente organiseren wij telkens weer talloze evenementen. #gewoonsamen staat daarbij centraal; cultuur en evenementen met, voor en door onze eigen inwoners…

Maar onder cultuur verstaan wij ook de bedrijven die zich in hun dagelijkse bezigheden hiervoor inzetten. Dergelijke bedrijven vallen onder de noemer ‘creatieve industrie’. Binnen deze creatieve industrie gaat het om organisaties die hun bestaansrecht vinden in creativiteit, ondernemerschap en innovatie. Bedrijven die met hun creativiteit nieuwe verbindingen kunnen leggen en saamhorigheid creëren. Waar zij zich zoal mee bezig houden? Architectuur, media, entertainment en design zijn slechts enkele voorbeelden. De creatieve industrie is een topsector in Nederland en kent zelfs een eigen stimuleringsfonds; het stimuleringsfonds creatieve industrie.

En onze eigen gemeente? Wat willen wíj bereiken met onze eigen cultuur? Hoe gaan wij hier mee om, en wat gaan wij daarvoor doen? #gewoonsamen?

#BeeselBruist! Wij willen culturele en creatieve evenementen stimuleren. Evenementen die bijdragen aan de aantrekkelijkheid van onze gemeente.
#BeeselBruist! Door onze rijkdom aan kunst, cultuur én erfgoed goed te vermarkten in de regio willen wij een aantrekkelijke gemeente zijn voor toeristen.
#BeeselBruist! Wij willen jonge, creatieve ondernemers ondersteunen en daarmee een sterk ondernemersklimaat vormen.
#BeeselBruist! Wij willen samen met partners creatieve oplossingen bedenken voor maatschappelijke opgaven.

En zo gaan wij er voor zorgen dat deze doelen bereikt worden!

Er zal een platform worden opgezet voor (startende) ondernemers; een zogenoemde ZZP-Hotspot. Hierbij zoeken wij actief naar de samenwerking met de ondernemersvereniging en ervaren ondernemers. Binnen deze #ZZPHotspot zal nadrukkelijk ingezet worden op de verbinding tussen creatievelingen en ondernemers. Zo kunnen wij leren van elkaar én werken wij #gewoonsamen.

Daarnaast zullen wij als gemeente Beesel onze rol als faciliteerder invullen door ondernemers bij te staan. Wij willen optreden als een makelaar; wij verbinden in relaties en netwerken. Wij zijn benaderbaar en hechten waarde aan een nauwe samenwerking.

Een aanpak voor leegstand zal ontwikkeld worden. Binnen deze aanpak willen wij creatief en innovatief met de lege ruimtes om te gaan, waarbij wij elementen als samenwerking en kruisbestuiving centraal stellen. Hoe wij dat doen? De Heemkundevereniging Maas- en Swalmdal zal bijvoorbeeld met regelmaat een tentoonstelling organiseren in een leegstaand winkelpand. Een incidentele oplossing, maar natuurlijk kijken wij ook naar structurele oplossingen!

Wij stellen de subsidieregeling Cultuur in. Via deze subsidieregeling worden projecten en initiatieven mogelijk gemaakt die zich richten op culturele en creatieve evenementen in onze gemeente.

Maar ook het toerisme en onze natuur vergeten wij niet. Want ook dát behoort tot onze cultuur! Wandel- en fietsroutes worden opgezet, onder andere in samenwerking met Heemkundeverenigingen. Cultuur, natuur en erfgoed vormen een groot gedeelte van onze gemeente én van de beleving die wij over willen brengen.

Ook onze culturele historie wordt niet vergeten. Samen met de Heemkundevereniging en de Duitse partnergemeente Brüggen zullen overblijfselen uit de Tweede Wereldoorlog hersteld worden. Tankgrachten, loopgraven en een gedeelte van de Westwall worden weer toegankelijk. Hierdoor zullen nieuwe mogelijkheden ontstaan voor (educatieve) wandelroutes met een inspirerend verhaal.

Door de Beeselse dorpsgidsen worden rondleidingen door de kern van onze gemeente verzorgd. Deze rondleidingen hebben diverse culturele, historische en erfgoed-gerelateerde onderwerpen. Voorbeelden? Draaksteken en het Keramiek staan centraal.

Dan nog de Euregio. Binnen het deze regio is het grenspark Maas-, Swalm- Nette bezig om een cultuurhistorische-app te ontwikkelen. Samen met andere partners heeft de gemeente Beesel hier inhoud aangegeven. Want #gewoonsamen doen wij niet alleen binnen onze eigen gemeente, maar ook daarbuiten.

Tenslotte nog cultuur in onze regio; Noord-Limburg. De samenwerking tussen gemeenten op het gebied van kunst, cultuur en erfgoed begint langzaamaan vorm te krijgen. De komende periode willen wij die samenwerking verder concretiseren. Deze samenwerking zal niet alleen de regio Noord-Limburg verder helpen versterken. Hierbij kijken wij onder andere met een schuin oog naar het ‘actieprogramma vrijetijdseconomie’.

Cultuur & Educatie

Cultuur en educatie; twee facetten die hand in hand gaan en onlosmakelijk verbonden zijn met elkaar. Kunst, cultuur & erfgoed zijn binnen het onderwijs en de ontwikkeling van jongeren in onze gemeente niet alleen een doel, maar ook een middel. Onze visie op cultuur & educatie sluit nauw aan op het nieuwe jeugdbeleid van de gemeente…

Wij zijn er namelijk van overtuigd dat jongeren, door in aanraking te komen met allerlei vormen van kunst en cultuur, hun interesses en potenties ontdekken en ontwikkelen. Het onderwijs, onze verenigingen en het culturele veld dragen daaraan bij en werken samen. De ontwikkeling van jongeren beperkt zich namelijk niet tot school maar juist ook daarbuiten.

En wat willen wij in onze eigen gemeente? Wat willen wíj bereiken met cultuur & educatie? Hoe gaan wij hier mee om, en wat gaan wij daarvoor doen? #gewoonsamen?

#BeeselLeert! Wij willen dat iedereen, maar vooral jonge mensen, zich zo goed mogelijk kunnen ontplooien en leren in onze gemeente.
#BeeselLeert! Wij willen dat iedereen zijn of haar culturele talenten kan ontdekken en ontwikkelen.
#BeeselLeert! Wij willen de samenwerking tussen het onderwijs en het (lokale) cultuurveld versterken. Verbindingen leggen en zo samen het onderwijs inspireren.
#BeeselLeert! Wij willen de kennis over kunst en cultuur vergroten. Specifiek wordt hier aandacht besteedt aan het lokale en regionale erfgoed, kunst, geschiedenis en tradities.

En zo gaan wij er voor zorgen dat deze doelen bereikt worden!

Samen met het onderwijs gaan wij een #cultuurcoach aanstellen. Deze coach is een medewerker die werkt voor de sectoren onderwijs en cultuur, een coach die hier de verbindende factor zal vormen. Onze #cultuurcoach zal kunst en cultuur dichter bij de doelgroep brengen, jongeren stimuleren om hun talent te ontdekken binnen deze sector en zal de doorstroom richting kunst- en cultuurinstellingen bevorderen. Maar vooral zal deze #cultuurcoach zich richten op het plezier in kunst en cultuur. Al met al gaat deze persoon ervoor zorgen dat er een nauwe verbinding zal ontstaan tussen onderwijs en cultuur. Een belangrijke taak, die hij zal uitvoeren in samenwerking met de verenigingsondersteuner en de sportcoach. #gewoonsamen zorgen zij voor versterking van het onderwijs!

Cultuur is ook muziek. Daarom gaan wij ervoor zorgen dat alle kinderen op de basisscholen muziekles krijgen. Samen met onze partners en muzikale verenigingen wordt dit doel gerealiseerd. Het plan ‘Muziek in Beesel’ is hier een belangrijke leidraad in. Samen met vakdocenten wordt er gezorgd voor leraren inhoudelijk goede muzieklessen kunnen geven. Zo werken wij hard aan deskundigheidsbevordering. Naast muziek in educatie werken wij ook hard aan meer samenwerking tussen het onderwijs en de muzikale partners. Zang en dans zijn hierbij verschillende disciplines die van belang zijn.

Voor de leden van muziekverenigingen, leden tot 21 jaar, blijven wij het mogelijk maken om muziekonderwijs te volgen. De muziekverenigingen geven dit onderwijs zelf vorm.

Samen met de gemeenten in Noord-Limburg, het Kunstencentrum Venlo, de Provincie Limburg, het onderwijs en het lokale culturele veld wordt het plan ‘Lokaal C’ uitgevoerd. Dit plan is vorm gegeven in het kader van de landelijke regeling ‘Cultuureducatie met Kwaliteit’.

Het Kunstencentrum Venlo coördineert de uitvoering van dit plan in de regio Noord-Limburg en richt zich op de algemene cultuureducatie op scholen, het deskundiger maken van leerkrachten en de verbinding en samenwerking binnen deze disciplines. Centraal zal altijd de ontwikkeling van onze jongeren staan.

Om het lokale culturele veld te verbinden met onze gemeente, wordt de hulp van de #cultuurcoach ingeschakeld. Het doel? Wij willen het lokale culturele veld meer betrekken bij school en kind!

Ook literatuur is een belangrijk onderdeel van cultuur & educatie. De Bibliotheek heeft de opdracht om meer samen te werken met, en aandacht te hebben voor het lokale culturele veld en het onderwijs. Kennis vergroten is hierbij het belangrijkste doel; een doel waarbij regionaal en lokaal cultureel erfgoed, kunst en literatuur centraal zullen staan.

Samen met onze partnergemeente Brüggen wordt de grensoverschrijdende samenwerking de komende periode versterkt. Wij streven naar een nauwe samenwerking met deze partner, óók op het gebied van cultuur en educatie!

Tenslotte wordt de subsidieregeling Cultuur verder ingevoerd. Projecten en initiatieven die zich richten op cultuureducatie zullen wij actief ondersteunen.

Cultuur & Participatie

Een onderwerp dat als rode draad door onze visie loopt, is participatie. Als gemeente vinden wij het belangrijk dat iedereen mee kan doen in onze samenleving. Wij zijn ervan overtuigd dat kunst en cultuur daar een actieve bijdrage aan kunnen leveren en mee helpen om nieuwe verbindingen te leggen. Sociale cohesie noemen wij dat. Cultuur is niet alleen een middel om deel te nemen aan de samenleving, maar ook een middel om je eigen talent te ontdekken.

De gemeente Beesel kent niet veel grote, culturele instellingen. Organisaties in ons culturele veld zijn voornamelijk stichtingen of verenigingen die dankzij veel vrijwilligers bestaan. Het amateurtalent van nu heeft de potentie om over enkele jaren op een professioneel podium te staan. Wij zien de gemeente Beesel dan ook als een broedplaats voor talent!

Verenigingen en stichtingen versterken de sociale cohesie. Zij zorgen ervoor dat eenieder deel kan nemen aan de samenleving. Jong of oud; iedereen maakt onderdeel uit van éénzelfde samenleving!

En onze eigen gemeente? Wat willen wíj bereiken met onze eigen participatie? Hoe gaan wij hier mee om, en hoe gaan wij #gewoonsamen inzetten voor onze sociale cohesie?

#BeeselDeelt! Wij willen verenigingen versterken en de deelname aan (amateur-)kunsten verhogen in onze gemeente.
#BeeselDeelt! Verenigingen zijn laagdrempelig en toegankelijk. Zij hebben een veilig en gezond verenigingsklimaat; een veilige basis voor eenieder. Onze verenigingen versterken de sociale cohesie en geven iedereen de mogelijkheid om deel te nemen.
#BeeselDeelt! Wij heffen zo veel mogelijk beperkingen om aan cultuurbeoefening te doen op. Faciliteren wordt een belangrijke rol van onze gemeente.
#BeeselDeelt! Wij willen kunst en cultuur niet alleen promoten als doel, maar ook de rol van cultuur als verbindend middel vergroten.

En zo gaan wij er voor zorgen dat deze doelen bereikt worden!

Om verenigingen te ondersteunen en versterken in hun ‘dagelijkse’ werk heeft de gemeente Beesel de mogelijkheid van een verenigingsondersteuner. Deze ondersteuner kan verenigingen ondersteunen in het uitvoeren, en indien gewenst vergroten, van de maatschappelijke rol en functie. Deze verenigingsondersteuner is het aanspreekpunt voor vragen ten aanzien van participatie- en cultuurbeleid, sponsoring, vrijwilligers en samenwerkingen met nieuwe partners. De verenigingsondersteuner zal nauw samen werken met de #cultuurcoach en de sportcoach. In het kader van #samenwinnen kunnen verenigingen van elkaar leren en elkaar versterken. Jaarlijks blijven wij hiervoor faciliterende activiteiten organiseren, zoals het verengingscafé.

Daarnaast is er ook de verenigingspedagoog waar verenigingen uit onze gemeente een beroep op kunnen doen. Voor ondersteuning in pedagogische vraagstukken is deze persoon het aanspreekpunt. Met name ten aanzien van het bevorderen van de interactie tussen begeleider en kind, het creëren van een veilig klimaat en het bieden van ondersteuning bij gesignaleerde problemen of incidenten. Het doel van deze verenigingspedagoog is het realiseren van een geschikt pedagogisch klimaat waarin kinderen zich thuis voelen en met plezier aan activiteiten deel kunnen nemen. Zodat ook zij het #gewoonsamen gevoel kunnen ervaren.

Het belangrijk van culturele verenigingen is hoog. Sterke verenigingen dragen bij aan een vitale gemeenschap waarin sociale cohesie op de voorgrond staat. Culturele verenigingen zien wij daarnaast als een broedplaats voor talent. Om die reden worden deze groepen ondersteund met een subsidie. In 2020 zal het huidige ‘subsidiehuis’ worden geëvalueerd en waar nodig verrijkt.

Sinds 1 januari 2016 kent de gemeente Beesel een Jeugdcultuurfonds. Dit fonds maakt het mogelijk dat kinderen tussen de 4 en 18 jaar uit financieel minder draagkrachtige gezinnen toch onderdeel kunnen zijn van een vereniging. #gewoonsamen, dat vinden wij belangrijk. Via een intermediair of het samenlevingsloket kan een gezin een aanvraag doen voor bijvoorbeeld een bijdrage op het gebied van kosten voor een lidmaatschap of materiaalaanschaf.

Cultuur is dus geen doel op zich, maar een middel om de sociale cohesie en participatie te versterken. ‘Cultuur als middel’ is dan ook een belangrijk thema voor de komende periode. Daar waar de participatie van onze inwoners voorop staat, kunnen culturele initiatieven een subsidieaanvraag indien voor een subsidieregeling ‘Sociale Verrijking’.

Tenslotte volgt een plan van aanpak voor cultuur als middel. Dit plan zal in samenwerking met het culturele én sportieve veld in onze gemeente worden opgesteld. De verenigingsondersteuner en de #cultuurcoach zullen hier een belangrijke rol in spelen. Het plan laat ons zien hoe cultuur als middel een plek kan krijgen in het sociale domein…

Cultuur & Erfgoed

Twee zijden, één medaille. Dat zijn cultuur & erfgoed. In de gemeente Beesel zijn wij trots op al ons erfgoed. Van onze landschappen en gebouwen tot onze tradities en ambachten. Ons erfgoed is te verdelen in twee soorten; immaterieel erfgoed en materieel erfgoed. Voorbeelden? Dat zijn de Open Monumentendag en de traditie van het Draaksteken. Maar ook de Vastelaovend en het Keramische Erfgoed mogen niet op deze lijst ontbreken. En, de gemeente Beesel kent de grootste archeologische vondsten dichtheid van de provincie.

Het behoud van erfgoed vinden wij dan ook erg belangrijk. De rijke historie van de gemeente Beesel vormt de basis voor een rijke toekomst. Ons erfgoed vertelt het verhaal van de gemeente en gemeenschap Beesel. Het behoud van dat erfgoed doen wij als gemeente niet alleen, maar #gewoonsamen. Samen met lokale erfgoedpartners en regionale partners zoals het Platform Archeologie.

Wij zien een duidelijke verbinding tussen cultuur, erfgoed, recreatie en toerisme. Cultureel erfgoed geeft een identiteit aan de plaats en aan diens inwoners. Onze eigen, Beeselse identiteit maakt de omgeving aantrekkelijk voor toeristen en draagt in grote mate bij aan de beleving van onze omgeving. Iets wat wij graag in ere houden!

En wat willen wij in onze gemeente? Wat willen wij bereiken met en voor ons erfgoed? Hoe gaan wij hier mee om, en wat gaan wij daarvoor doen? #gewoonsamen?

#BeeselBeleeft! Wij willen het erfgoed in onze gemeente in stand houden op haar oorspronkelijke plek. Wij zijn zuinig op ons erfgoed en hechten waarde aan onze rijke historie.
#BeeselBeleeft! Wij willen ons erfgoed breder onder de aandacht brengen en zo het bewustzijn verder stimuleren. Zowel binnen, als buiten onze gemeentegrenzen.
#BeeselBeleeft! Wij willen het Beeselse erfgoed verder ontsluiten met als doel dat toeristen en inwoners meer kunnen zien en beleven van onze historie.
#BeeselBeleeft! Voortzetting en uitbreiding van de samenwerking met onze erfgoedpartners is een belangrijk doel in ons beleid, om zo ons erfgoed in ere te houden en voor iedereen toegankelijk te maken.

En zo gaan wij er voor zorgen dat deze doelen bereikt worden!

Allereerst het Draaksteken. Niet meer weg te denken uit onze rijke historie en een terugkerend evenement. Eén keer in de zeven jaar vindt het Draaksteken plaats. De hele gemeenschap en tal van verenigingen dragen bij aan dit schouwspel, wat inmiddels is opgenomen in de Nationale Inventaris van Immaterieel Erfgoed. Het Draaksteken is zo’n stukje erfgoed wat je als inwoner van de gemeente Beesel trots maakt!

Ook hebben wij een archeologische waarde- en beleidskaart. Vanuit een aantal bronnen (landschap, vondsten, archieven etc.) wordt in een gebied in onze gemeente de kans op erfgoed en archeologische vondsten ingeschat. Deze waardekaart gaan wij de komende periode uitbreiden, van archeologie naar al het erfgoed dat onze gemeente rijk is. Zo willen wij een cultuurhistorische kaart creëren.

Deze cultuurhistorische kaart sluit nauw aan bij ons archeologische beleid. Dit beleid is standaard opgenomen in onze bestemmingsplan-cyclus. Daarmee is de archeologie bij alle bouwplannen in onze gemeente gewaarborgd. Net zoals de kaart zal dit op termijn ook worden uitgebreid naar ál het erfgoed dat de gemeente Beesel rijk is.

Kunstwerken in de openbare ruimte zijn volop aanwezig in onze gemeente. Wij onderhouden deze kunstwerken in samenwerking met de Kunstwacht.

Voor het behoud onze monumenten voeren wij de erfgoedverordering uit. Eigenaar van een monument? Dan willen wij jou stimuleren tot instandhouding en onderhoud van het monument. Hiervoor is een speciale subsidieregeling, ‘Onderhoud Monumenten’, waarbij de helft van de kosten wordt gesubsidieerd.

Ook de (weg)kruisen kapellen vallen onder ons erfgoed. Een werkgroep van de Heemkundevereniging zorgt voor de instandhouding van dit materiële erfgoed. Hiervoor worden zij jaarlijks ondersteund met een subsidie.

Een ander voorbeeld is de Keramische Route. Deze route zal de komende periode, in samenwerking met een aantal Heemkundeverenigingen, worden ontwikkeld. Hierbij sluiten wij aan bij bestaande wandel- en fietsroutes uit ons knooppuntennetwerk, en worden er samenwerkingen gezocht met onze Duitse partnergemeente Brüggen.

Daar waar nodig zullen wij in projecten samenwerking met belangrijke partners op het gebied van erfgoed. Hun specialisme is van groot belang voor de instandhouding en het onderhoud van ons erfgoed. Als gemeente willen wij hen ondersteunen, waardoor een wisselwerking zal ontstaan. Want ook het onderhoud doen wij #gewoonsamen.

En niet alleen binnen onze gemeente zijn wij trots op ons erfgoed, dat dragen wij ook actief uit naar de buitenwereld. De deelname van de gemeente Beesel aan de Entente Florale en de deelname aan de BNG Erfgoedprijs zijn daar voorbeelden van. De BNG Erfgoedprijs werd in 2016 door onze gemeente gewonnen, en zal worden besteed aan projecten op het gebied van cultureel erfgoed!

Zoals wij al vertelden gaan erfgoed en cultuur hand in hand. Twee zijden, één medaille. Daarom willen wij via de #cultuurcoach en in het kader van ‘Cultuureducatie met Kwaliteit’ erfgoed binnen educatie verder stimuleren. Een goed voorbeeld van deze stimulering is de Open Monumentendag, waarbij een Open Monumenten-klassendag wordt georganiseerd. Aandacht voor lokaal erfgoed en tradities is belangrijk, ook onder de jongeren in onze gemeente.

Maar wij gaan ook mee met de tijd! Zo willen wij onze Beeselse erfgoedlijst digitaal gaan maken. De huidige, tastbare monumentenlijst, zal een archief gaan vormen voor de toekomst.

Tenslotte een verzamelplaats van al het erfgoed en onze rijke historie; een museum. De komst van een museum in de kern van Beesel wordt door de gemeente ondersteund. Stichting Museum Beesel werkt aan de realisatie van een museum dat zich richt op materieel én immaterieel erfgoed: het Draaksteken en Keramiek staan hier centraal…